Dit artikel is bedoeld voor mensen die willen beginnen met (sportief) fietsen, maar die nog niet weten welke discipline het beste bij ze past. In het eerste deel behandelden we de mountainbike en de racefiets. In het tweede deel zoomden we in op de cyclocrossfiets, de tour- of sportfiets en de elektrische (race)fiets; in dit laatste deel bekijk ik een aantal andere zaken die je nodig hebt als je wilt gaan fietsen.
Fietshelmen
Ik begin dit artikel niet voor niets met de fietshelm. Ik weet nog goed dat ik in de jaren 90 de enige was die een helm droeg. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat dit geen vrijwillige keuze was; mijn moeder was duidelijk: ik fietste met een soort mega-golfbal op mijn hoofd, of ik fietste niet. Maar inmiddels is duidelijk dat ze haar tijd ver vooruit was. Fietsen zonder helm is onverantwoordelijk, dus wees niet verbaasd als je er tijdens je rit op wordt aangesproken door andere wielrenners. Bestel nooit zomaar een helm via internet, maar laat je eerst adviseren over de maat en pasvorm; net als bij schoenen is niet elk merk geschikt voor iedereen. Dit jaar zijn de helmen met MIPS in opkomst, dat is een systeem dat ervoor zorgt dat voorwaartse impact beter wordt opgevangen. Vanzelfsprekend zijn deze helmen (vooralsnog) kostbaarder dan helmen zonder MIPS.
Fietskleding
Vroeger was alles beter, behalve de fietskleding. Oudhollandsche fietshelden als Zoetemelk en Jan Janssen reden nog in wollen fietsshirts. Vooral lekker in een fikse regenbui. Wielrenbroeken? Die hadden een zeem van een paar millimeter dik; ze boden zo weinig bescherming dat renners dikwijls hun toevlucht namen tot een biefstuk in de broek – alles om zadelpijn tegen te gaan. In de loop der jaren is fietskleding dunner, lichter en comfortabeler geworden. Er zijn ook veel artikelen bijgekomen waarover de oude Jan Janssen nog niet kon beschikken. Arm- en beenstukken bijvoorbeeld, en dunne maar winddichte jacks (of bodywarmers) die je halverwege de rit uit kunt trekken als het weer opknapt. Voor als de temperatuur echt begint te dalen zijn er speciale handschoenen met extra grip voor je stuur én touchscreen pads op de vingers, zodat je je handschoenen niet uit hoeft te trekken om Strava* aan te zetten. Ook regenjacks zijn veel beter geworden; let er wel op dat er twee typen regenjassen zijn: 100% waterdichte jacks die meestal te groot zijn om in de achterzak van je fietsshirt te proppen (geschikt dus voor een rit waarbij je veel regen verwacht); en waterwerende regenjacks waarmee je droog blijft tijdens een buitje, maar die na verloop van tijd wel water gaan doorlaten.
Fietsschoenen en pedalen
De keuze voor goed passende fietsschoenen is belangrijker dan je zou denken. Met een paar lekker zittende sportschoenen kom je toch een heel eind? Niet echt. Vooral als je de heuvels in gaat, zul je merken dat speciale fietsschoenen met een kliksysteem je enorm veel voordeel opleveren. Doordat de schoenen aan de trappers vastklikken, kun je een ronde ‘tred’ trappen, waarbij je zowel duwt als ‘trekt’ tijdens de omwenteling. Naast pedaalsystemen voor de racefiets zijn er ook speciale systemen voor de mountainbike. Sommige mensen kiezen ervoor deze pedalen ook op hun race- of sportfiets te monteren omdat MTB-schoenen in de regel comfortabeler lopen. Wat betreft race-pedalen zijn het SPD-systeem van Shimano en de verschillende typen Look Keo de meest voor de hand liggende. Overigens: ook de inmiddels wat gedateerde toeclip, waarbij je je schoen met een riempje vast op het pedaal kunt zetten, is nog steeds een optie.
Fietsnavigatie
Wie begint met fietsen wil al snel weten hoe hard hij fietst (ik heb een 55-jarige fietsvriend die het zijn hele leven zonder fietscomputer heeft gedaan, maar hij is de uitzondering op de regel). En dan volgt de nieuwsgierigheid naar andere statistieken. Hartslag, cadans, wattage en ga zo maar door. Weten wáár je fietst is voor veel mensen minstens zo belangrijk. De meeste fietsnavigatiesystemen combineren de mogelijkheid om te navigeren met een keur aan datamogelijkheden: je kunt er bijvoorbeeld bluetooth en ANT+ hartslagmeters op aansluiten, net als een powermeter die registreert hoeveel watt je produceert tijdens het fietsen (een instrument waarmee profwielrenners hun trainingsintensiteit kunnen bijhouden). Dankzij het GPS-signaal kan ook je snelheid vrij precies worden weergegeven, waarmee de ouderwetse fietscomputer (met zo’n magneetje in je wiel) overbodig is geworden. De bekendste producenten van fietsnavigatie zijn Garmin (o.a. Edge 810, 1000), Polar (o.a. V650 HR), Mio (o.a. Cyclo 315, 505), Teasi (Pro) en Wahoo (Elemnt).
*Strava is een populaire app waarmee fietsers, hardlopers en zwemmers hun inspanningen kunnen vastleggen. Als fietser kun je zo ’s avonds op de bank precies zien waar je gefietst hebt, met wie en hoe hard.